Të gjithë jemi të vetëdijshëm që vitet e fundit ka patur një tendencë të largimit të studentëve shqiptarë nga vendi për të ndjekur arsimin e lartë apo për tu punësuar jashtë vendit. Ky trend është nxitur nga një sërë faktorësh, duke përfshirë mungesën e mundësive për punë, pagat e ulëta, paqëndrueshmërinë politike dhe perceptimin se ka mundësi më të mira në dispozicion në vende të tjera.

Shumë studentë shqiptarë mendojnë se arsimimi dhe aftësitë e tyre nuk vlerësohen në Shqipëri dhe se do të kenë shanse më të mira për sukses jashtë vendit. Kjo ka çuar në demotivim, ndonjëherë edhe frustrim, me shumë të rinj të talentuar që largohen nga vendi duke sjellë mungesën e punonjësve të kualifikuar në Shqipëri.

Është e rëndësishme të theksohet se jo të gjithë studentët shqiptarë duan të largohen nga vendi dhe shumë prej tyre po punojnë shumë për të ndërtuar karriera të suksesshme dhe për të kontribuar në zhvillimin e vendit të tyre. Megjithatë, është e qartë se demotivimi, zhgënjimi dhe humbja e shpresave te të rinjtë është një sfidë e rëndësishme për Shqipërinë dhe duhet bërë më shumë për të krijuar mundësi për ta.

Pavarësisht sfidave të shumta me të cilat përballet Shqipëria, ka edhe mundësi për studentët që janë të gatshëm të qëndrojnë në vend dhe të punojnë drejt një të ardhmeje më të ndritur. Më poshtë po listoj vetëm disa nga vështirësitë që mund të hasen zakonisht si student në Shqipëri, si dhe disa nga mundësitë që ekzistojnë për ata që janë të gatshëm të qëndrojnë dhe të bëjnë ndryshimin:

Vështirësia # 1: Vështirësia për të gjetur punë pas diplomimit

Një nga sfidat më të mëdha me të cilat përballen studentët në Shqipëri është vështirësia për të gjetur punë pas diplomimit.  Sipas Bankës Botërore, shkalla e papunësisë në Shqipëri ishte 29.5% në vitin 2021. Ndër të tjera, mungesa e përvojës praktike të punës që kanë studentët dhe të sapodiplomuarit ka luajtur rolin e vet në këtë shifër.

Mundësia #2: Praktikat profesionale

Shumë kompani në Shqipëri ofrojnë praktika për studentët, duke u ofruar atyre mundësinë për të fituar përvojë në botën reale të punës krahas studimeve akademike dhe për të krijuar lidhje të vlefshme në industrinë e tyre. Këto përvoja mund t’i ndihmojnë studentët të dalin në tregun konkurrues të punës dhe t’u ofrojnë atyre aftësi dhe njohuri të vlefshme që mund të aplikohen në karrierën e ardhshme.

Praktika.al është platforma  e parë e fokusuar dhe ndërtuar totalisht për studentë dhe zhvillim professional të tyre përmes mundësive për praktikë profesionale dhe kurseve e mikro-kurseve për zhvillimin e aftësive.

Vështirësia #2: Paqëndrueshmëri politike

Shqipëria ka kaluar paqëndrueshmëri dhe trazira politike, të cilat mund ta bëjnë të vështirë të ndihesh i sigurt për të ardhmen. Në vitin 2022 Shqipëria u rendit e 101-ta nga 180 vende në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit me CPI 36 nga Transparency International. Kjo tregon se korrupsioni është ende një problem madhor në vend.

Mundësia #3: Angazhimi qytetar
Në vend që të ndiheni të pafuqishëm përballë paqëndrueshmërisë politike, ju mund të merrni një rol aktiv në formësimin e së ardhmes së vendit tuaj nëpërmjet angazhimit qytetar. Duke u përfshirë në politikë dhe duke avokuar për ndryshime pozitive, ju mund të ndihmoni në krijimin e një Shqipërie më të qëndrueshme dhe më të begatë.

Protesta e studentëve në 2018 bëri që qeveria të tërhiqej, dhe kryeministri të firmoste shfuqizimin e pikës 4 të VKM për tarifat. Kjo tregon se të rinjtë kanë fuqinë për të krijuar ndryshime dhe për të bërë ndryshime në komunitetet e tyre.

Vështirësia #3: Pasiguria ekonomike

Ekonomia në Shqipëri është ende në zhvillim dhe kjo sigurisht mund të çojë në pasiguri dhe paqëndrueshmëri për studentët dhe profesionistët e rinj.

Mundësia #4: Edukimi dhe Trajnimi

Ka mundësi për studentët që janë të gatshëm të investojnë në arsim dhe trajnim. Duke përvetësuar aftësi dhe njohuri të reja, studentët mund të pozicionohen për sukses dhe të ndihmojnë në ndërtimin e një ekonomie më të fortë për të gjithë. Për shembull, ka disa programe trajnimi dhe mentorimi në Shqipëri që targetojnë sipërmarrësit e rinj dhe drejtuesit e biznesit. Këto programe u ofrojnë studentëve mundësinë për të zhvilluar aftësitë dhe njohuritë e nevojshme për të pasur sukses në një ekonomi që ndryshon me shpejtësi.

Si përfundim, ndonëse sigurisht që ka sfida me të cilat përballen studentët në Shqipëri, ka edhe mundësi për ata që janë të gatshëm të qëndrojnë dhe të punojnë drejt një të ardhmeje më të mirë. Duke përqafuar frymën e sipërmarrjes, duke u përfshirë në politikë dhe advokaci, dhe duke investuar në arsim dhe trajnim, ju mund të ndihmoni në ndërtimin e një Shqipërie më të fortë, më të mirë për të gjithë.